Che en Guido

Zaterdag 9-3-2019

Santa Clara

Vrijdag 8-3:

We zitten in koloniale sfeer heerlijk van ons diner in ons Hostel te genieten. Er is live muziek, een gitarist en zangeres spelen Cubaanse muziek. Het is al lekker aan het afkoelen en de koffie na het eten smaakt ons goed. De binnentuin vol met tropische planten met daartussen tafeltjes en stoelen zit helemaal vol. Blijkbaar is dit een goed adres om te gaan eten, het is tevens een restaurant. We zijn er blij mee, te moe om nog Santa Clara in te gaan na de reis van vandaag en de trail die we hebben gelopen.

Zaterdag 9-3:

Vanmorgen fit opgestaan, hoewel Frank beginnende hoofdpijn heeft. Wellicht dat het biertje bij het eten gisterenavond niet zo'n goed idee was. Gelukkig hebben we een rustige dag, we gaan Santa Clara in en verder niet te veel.

Santa Clara is niet zo bijzonder als stad, een groot centraal plein met de in blokken aangelegde wegen waarlangs hoge gevels met hoge ramen met tralies, grote houten oude deuren en veel afgebladderde verf op de gevels. Onderhoud is nog een dingetje hier, de casa Particulars krijgen allemaal mooie kleuren, daar is namelijk geld te verdienen.

Vooral ouderen hebben het zwaar hier, we zien ze soms in lompen, krom of kreupel om geld bedelen. We geven meestal iets als we munten hebben.

Onze tocht door Santa Clara gaat vooral door de straatjes wat verder van het centrale plein, waar we winkels zien met rijen Cubanen er voor. Intussen weten we dat er steeds maar 1 persoon binnen mag, als deze helemaal klaar is kan de volgende naar binnen. Buiten naast de winkel is een luik waar je je tas moet afgeven, deze mag niet mee naar binnen. Deze winkels staan vol met pallets met blikjes drinken, zeep en dergelijke. We zien ook winkels met binnen een grote houten toonbank, met verder er niets in. Ook zijn er winkels waar je fiets kan laten maken, de materialen liggen op de stoep netjes uitgestald, een ketting met een bordje " verboden toegang" hangt in de deuropening. De eigenaar is op straat fietsen aan het maken.

Als we voor de lunch een broodje bestellen, krijgen we deze en moeten maar liefst 3CUC voor een wit bolletje met beleg geserveerd op een plastic bordje betalen. Veel voor hier, maar wij leggen ons er bij neer. Tijdens het eten hebben we gekeken naar een arrestatie van een vrouw, door de politie. Wat ze mispeutert heeft weten we niet, maar de obers zijn opgewonden aan het discussieren. De Cubanen lijken dan bijna aan het ruzie maken, veel stemverheffing en handgebaren en oogdraaiingen.

Even later zien we een aantal karretjes vol kinderen, getrokken door geitjes voorbij rijden. De kinderen zitten op de bok en achterin en hebben veel lol. De geiten staan soms stil om een kind in of uit te laten stappen, ze staan flink te hijgen.

De slagers hebben hun waar, halve runderen, buiten tegen de gevel hangen. Binnen op een hakblok liggen de ingewanden. Dit alles bij 30 graden celcius. Niemand kijkt hier van op.

We hebben telefoonkaarten nodig om op internet te kunnen. We vinden het postkantoor, op aanwijzingen van enkele Cubanen. Voor de deur zit een beambte, die Frank binnen laat. Als hij bij de tafel van de telefoonkaarten komt zitten de twee jonge dames gezellig te praten en delen een koekje. Frank staat intussen te wachten en ....te wachten. Pas als een van de dames opkijkt, kan hij kaarten bestellen. "Pasport!". Die heeft Frank niet bij zich maar een kopie volstaat en deze heeft hij wel bij zich. Er wordt driftig geschreven en daarna wordt een hand opgehouden met de bedoeling dat Frank begrijpt dat hij daar geld in moet leggen. Eind goed al goed, na 15 minuten komt Frank naar buiten met 5 telefoonkaarten. Deze kaarten zijn nodig om gebruik te kunnen maken van het karige wifi netwerk in Cuba.

We gaan op zoek naar de in 1958 ontspoorde gepantserde trein, de trein die Che Guevara met zijn rebellenleger heeft laten ontsporen. De trein zat vol met 408 soldaten van Batista. En deze wilde Che en Castro weg hebben om zelf de macht te grijpen en hun socialistische ideeen vorm te gaan geven.

Che betekent vriend, zijn echte naam is Ernesto en was een Argentijnse arts, die tijdens een rondreis in Mexico in contact kwam met Fidel Castro. Er was een klik, ze werden beste vrienden en ook de socialistische ideeen deelden zij.

We hebben onze reisgidsen er op nagelezen om te begrijpen hoe de politieke situatie in Cuba is geweest en heeft geleid tot de huidige situatie. Nu met meer openheid, toerisme en internet zijn mogelijk, maar ook rijen bij winkels en enorme bureaucratie.

Snel lopen we door de donkere straten van Santa Clara, het is overal druk en we horen Eros Ramazotti uit luidsprekers schallen. Het centrale plein steken we over, al manouvrerend tussen de vele mensen door. Ook de geit met kar kunnen we net ontwijken, het beest loopt nog steeds zijn rondjes met kinderen in het wagentje.

"Dos, gracias" , de dame aan het loket van Theatero Caridad schrijft de tickets voor ons uit. Bij de ingang worden de kaartjes afgescheurd en we lopen het theater binnen. We hadden gisteren al gezien dat er een voorstelling was op zaterdagavond, maar hebben geen idee of het om een toneelstuk, cabaret of muziek gaat. We laten ons verrassen.

We klimmen de brede trap op en hebben op het 1e balkon een plaats midden voor het podium. De zaal is halfrond met 4 halfronde balkons over de hele zaal. Het plafond is prachtig beschilderd met engelen. Dit theater lijkt op het theater in Cienfuegos dat nog gerenoveerd moest worden. Deze is helemaal af en we kunnen ons voorstellen hoe dit er 150 jaar geleden uitzag.

Een orkest, bestaand uit jonge mensen, en dirigent nemen plaats op het podium. Ze stemmen en als de solist, een fluitist plaats heeft genomen beginnen ze te spelen. Bach en ook nog een stuk dat ik zelf kan spelen, we genieten er van.

Rondom ons veel jonge mensen en alle geluiden van buiten dringen door de wanden en deuren naar binnen en gek genoeg past dit. Na Bach worden we getrakteerd op moderne muziek, met zang en ritmes op de houten snaarinstrumenten. Een Russisch stuk wordt gevolgd door een chachacha. Een heel afwisselend programma en we genieten.

Na een uur staan we buiten en lopen over het centrale plein terug naar ons hostel. Het is enorm druk, heel Santa Clara is buiten, muziek is overal en we zien erg jonge pubers met flessen rum in de weer.

" hé, alles is donker en de deur is gesloten!"" Probeer eens met de sleutels of de voordeur open gaat". Helaas de deur van ons hostel is gesloten en blijft gesloten en dat om 22.00 uur. Een buurman ziet ons en komt ons te hulp door op een luik te kloppen. We wachten .....dan zwaait de deur open en onze gastheer in blote bast ( en heeeel dikke buik) in sportbroek doet open. Hij was een film aan het kijken zegt hij lachend. Gelukkig kunnen we binnen en lopen het donkere hostel in, op de tast vinden we de deur naar onze kamer. Gelukkig heeft deze avond Frank goed gedaan, hij voelt zich weer wat beter.

Een zeer beknopt historisch overzichtje.

In 1933 kwam Batista aan de macht, nadat zijn voorganger generaal Machado ten val was gekomen. Batista was een vernieuwer en hervormer en bracht veel goede dingen. In 1944 verloor hij de verkiezingen en trok zich terug in Florida. Na hem werd Cuba geplaagd door incompetente politici die veel corruptie en misdaad veroorzaakten. In 1952 besloot Batista weer mee te doen aan de presidentsverkiezingen, maar voerde een vreedzame staatsgreep uit ( hij was bang om te verliezen). Ook de maffia kwam naar Havana door het strenge optreden door de FBI in de USA.

Door de staatsgreep van Batista kon de 25 jarige advocaat Fidel Castro, zijn politieke ambities niet realiseren. Zijn doel werd, Batista weg krijgen.

Na een mislukte poging om de macht te krijgen belandt Fidel Castro voor 15 jaar in de cel, waarvan hij maar 22 maanden uitzat. In 1955 vertrok hij naar Mexico om het afzetten van Batista voor te bereiden.

In 1956 zet Castro, zijn broer Raoul en Che, met nog 81 mederevolutionairen op de "Grandma" een klein zeewaardig schip, vanuit Cuba koers naar Cuba.

Ze komen aan land en trekken zich terug in het berggebied Sierra Maestra, waarze een geruillaoorlog beginnen tegen Batista.

De ontsporing van de trein in Santa Clara in 1958, was een doorbraak voor de geruillastrijders en zij trokken naar Havana. Het volk was enthousiast over deze bevrijders. Castro zweerde het communisme af en beloofde een vrije democratie.

Castro streeft naar ' de nieuwe mens, een individu dat niet werd gedreven door persoonlijke ambities, maar door egalitarisme en het verlangen bij te dragen aan het collectieve welzijn. Het gevolg is onteigening van land en het verdwijnen van de middenklasse. De vlucht van intellectuelen naar het buitenland. De droom van een zelfstandig onafhankelijke staat moet Castro opgeven en hij verkoopt suiker aan de sovjet uni in ruil voor levensmiddelen.

Het onderwijs aan de bevolking zorgt ervoor dat er geen ongeletterdheid meer is, de gezondheidszorg en het platteland staan centraal.

Bij de drang om buiten Cuba linkse regimes te steunen, ging Che naar Bolivia en wed daar uiteindelijk in 1967 gedood. Hij ligt nu begraven in Santa Clara en zijn afbeelding is overal in Cuba te zien. Hij wordt gezien als held.

In 2006 draagt Fidel de macht over aan zijn broer Raoul, die meer zelfstandigheid en minder staatsbemoeienissen doorvoert.